افعال جدا شدنی (قابل تفکیک) در زبان آلمانی
زبان آلمانی به واژه‌های طولانی و افعال و واژگان ترکیبی‌اش معروف است. تعداد افعال جداشدنی در زبان آلمانی بسیار زیاد است. پیشوندها به افعال اضافه می‌شوند و معنای جدیدی را به آن‌ها می‌بخشند. این افعال پرکاربرد متشکل از پیشوندهای جداشدنی و جدانشدنی هستند. هر پیشوند می‌تواند معنای فعل را کاملاً تغییر دهد.
در این مطلب، هر آنچه باید در مورد افعال جداشدنی یا قابل تفکیک در زبان آلمانی بدانید برای‌تان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
فعل جداشدنی آلمانی چیست؟
افعال جدا شدنی در زبان آلمانی یا Trennbare Verben افعالی هستند که پیشوند دارند. این پیشوندها به افعال افزوده می‌شوند تا معنای فعل اصلی را تغییر دهند. برخی از این پیشوندها جداشدنی هستند و برخی دیگر جداشدنی نیستند.
در برخی مواقع، افعال جداشدنی جدا می‌شوند و گاهی پیشوند سر جای خودش باقی می‌ماند.
در مثال زیر، برای‌تان گفته‌ایم که پیشوند چگونه معنای فعل را تغییر می‌دهد:
gehen (رفتن)
ausgehen (بیرون رفتن)
در این مثال، مشاهده کردید که پیشوند aus به فعل gehen اضافه می‌شود و معنای آن را تغییر می‌دهد. این پیشوند به معنای بیرون است.
گاهی پیشوند هیچ معنایی ندارد، اما معنای فعل را تغییر می‌هد. به مثال زیر توجه کنید.
kaufen خریدن
verkaufen فروختن
در این مثال، پیشوند ver به فعل اضافه شده است و معنایی کاملاً متفاوت را به فعل بخشیده است.
پیشوندهای جداشدنی در افعال آلمانی
اما آیا همه افعال آلمانی قابل جدا شدن یا تفکیک پذیر هستند؟ خیر! در ادامه، برخی از پیشوندهای جداشدنی را برای‌تان گرفته‌ایم.
| ab- | los- |
| an- | mit- |
| auf- | nach- |
| bei- | vor- |
| ein- | weg- |
| her- | zu- |
| hin- | zurück- |
بنابراین با دیدن این پیشوندها می‌توانید حدس بزنید فعل‌تان جداشدنی است یا خیر!
در ادامه، برخی از این پیشوندها را همراه با فعل برای‌تان آورده‌ایم:
auf بالا
aufräumen تمیز کردن، مرتب کردن
aufstehen بلند شدن، بیدار شدن
ich stehe um 7 Uhr auf. من ساعت 7 بیدار شدم.
zurück عقب
zurückgeben پس دادن
zurückkommen برگشتن
wir kommen am Freitag zurück. ما چهارشنبه بر می‌گردیم.
Absprechen موافق بودن
Wir sprechen den Preis ab.
ما در مورد قیمت به توافق رسیدیم.
ankommen رسیدن
Der Zug kommt an.
قطار می‌رسد.
aufgeben تسیلم شدن.
Er gibt auf. او تسلیم شد.
پیشوندهای افعال جدانشدنی در افعال آلمانی
برخی از پیشوندها هرگز از ریشه فعل جدا نمی‌شوند. به جدول زیر توجه کنید:
| be- | ge- |
| emp- | miss- |
| ent- | ver- |
| er- | zer- |
Versprechen قول دادن
Wir versprechen, nur Deutsch zu sprechen.
ما قول دادیم فقط به زبان آلمانی صحبت کنیم.
Ich begebe mich nach Hause.
به خانه می‌روم.
Er empfiehlt dieses Buch.
او این کتاب را پیشنهاد کرد.
در زبان آلمانی، برخی پیشوندها را، بسته به فعل همراه‌شان، قابل جدا شدن و نشدن هستند. این پیشوندها برای زبان آموزان گیج کننده هستند. به جدول زیر توجه کنید.
| durch- |
| hinter- |
| über- |
| um- |
| unter- |
افعال جداشدنی در زبان آلمانی چه زمانی تفکیک می‌شوند؟
در مورد نحوه و موقعیت جدا شدن افعال آلمانی چند قانون مشخص وجود دارد. در ادامه، از این اصول و قوانین برای‌تان گفته ایم:
- اگر افعال جداشدنی با افعال مدال همراه شوند، جدا نمی‌شوند.
افعال مدال نفش مهمی در جمله‌ها دارند و بسیاری از زبان‌شناسان آن‌ها را رئیس افعال می‌دانند. در صورت وجود افعال جداشدنی و مدال در یک جمله، نمی‌توانید افعال جداشدنی را از هم جدا کنید.
به مثال زیر توجه کنید:
Ich will Geld ausgeben. می‌خواهم پولم را خرج کنم.
همانطور که می‌دانید، aus پیشوندی جداشدنی در زبان آلمانی است. وقتی با فعل مدال wollen به معنای خواستن همراه می‌شود، نمی‌توانید آن را از ریشه فعل همراهش جدا کنید، بلکه باید همراه آن باقی بماند.
یک مثال دیگر:
Ich werde es abgeben.
پیشوند ab جداشدنی است، اما چون با فعل مدال همراه شده است، نمی‌توانید آن را از ریشه فعل جدا کنید.
- پیشوند افعال جداشدنی در جمله امری از آن‌ها جدا می‌شود.
اگر می‌خواهید توصیه یا دستوری را صادر کنید، باید از جمله امری استفاده کنید. برای مثال، اگر می‌خواهید به کسی بگویید دستانش را بشوید، باید بنویسید:
wasche deine Hände ab.
همانطور که مشاهده کردید، abwaschen فعلی دو قسمتی و جداشدنی است و در جمله امری بالا، پیشوند ab از آن جدا شده است.
- اگر فعل جداشدنی تبدیل به قسمت سوم شود، پیشوندش جدا می‌شود.
اگر می‌خواهید جمله‌ای با فعل ماضی نقلی و گذشته کامل بنویسید، به قسمت سوم فعل احتیاج خواهید داشت.
به مثال زیر توجه کنید:
Das Wasser ist ausgelaufen.
آب قطع شده است.
Ich habe aufgegeben.
من تسلیم شده‌ام.
سخن آخر
همانطور که مشاهده کردید، تنوع افعال ترکیبی، جداشدنی و جدانشدنی، در زبان آلمانی بسیار زیاد است. از همان ابتدای مسیر یادگیری زبان آلمانی، افعال جداشدنی زبان آلمانی و افعال جدانشدنی زبان آلمانی را یاد بگیرید تا بتوانید به مرور زمان، به آن‌ها مسلط شوید و با اعتماد به نفس از آن‌ها استفاده کنید. یادگیری افعال ترکیبی آلمانی بخش مهمی از یادگیری دستور زبان آلمانی است و نکات و ریزه کاری‌های مختص به خودش را دارد. با تسلط به این افعال، می‌توانید مانند یه گویش ور آلمانی بنویسید و صحبت کنید.
