ضمایر شخصی در زبان ترکی استانبولی
اگر به فکر یادگیری زبان ترکی استانبولی هستید، حتماً خودتان را برای یادگیری واژگان متعدد آماده کرده‌اید. اما باید بدانید که در زبان ترکی استانبولی، ضمایر شخصی متعددی نیز وجود دارد. همانطور که می‌دانید ضمیر جانشین اسم است و از اجزای مهم جمله در زبان ترکی استانبولی‌اند. در این زبان نیز، انواع ضمایر فاعلی، مفعولی، ملکی و انعکاسی وجود دارد که با یادگیری‌‌شان، می‌توانید راحت‌تر به زبان ترکی استانبولی صحبت کنید و بنویسید. در این مطلب، هر آنچه باید در مورد ضمایر شخصی در زبان ترکی استانبولی بدانید برای‌تان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
چند نکته مهم در مورد ضمایر در زبان ترکی استانبولی
پیش از آن‌که ضمایر ترکی استانبولی را یاد بگیرید، باید بدانید که قوانین کاربرد ضمایر در این زبان متفاوت از قوانین کاربرد ضمایر در زبان انگلیسی است. گاهی اصلاً ضمایر در جمله ظاهر نمی‌شوند. همچنین بهتر است بدانید که یادگیری پسوندها در زبان ترکی بسیار مهم است. به زبان ساده، می‌توان گفت که زبان ترکی استانبولی آنقدر به پسوند وابسته است که گاهی هیچ ضمیر جداگانه‌ای در جمله نمی‌آید.
به مثال زیر توجه کنید:
Mutluyum (خوشحالم)
جملۀ بالا متشکل از دو قسمت است: mutlu یعنی «خوشحال شدن» و پسوند yum برای اشاره به ضمیر اول شخص مفرد (من) است. بنابراین بدون مشاهده ضمیر، متوجه می‌شوید که این جمله یک کلمه‌ای در مورد اول شخص مفرد است.
البته این بدان معنا نیست که اصلا نباید ضمیر منفصل (یعنی من) را در جمله بیاورید. به مثال زیر توجه کنید:
Ben mutluyum. (من خوشحالم)
در جملۀ بالا، ben ضمیر اول شخص مفرد است و در ابتدای جمله ظاهر می‌شود. اما بدون وجود این ضمیر نیز، شما متوجه می‌شوید.
در برخی از موارد، باید ضمیر منفصل شخصی را نیز در جمله بیاوید تا نشان دهد تأکیدتان روی شخص است. به جمله‌های زیر دقت کنید.
Siz mutlu musunuz? (آیا شما خوشحال هستید؟)
Arkadaşım mutlu değil, ama ben mutluyum. (دوستم خوشحال نیست، اما من خوشحال هستم)
فهرست ضمایر فاعلی و مفعولی در زبان ترکی استانبولی
در زبان ترکی استانبولی، شش ضمیر وجود دارد:
- ben (من)
- sen (تو)
- o (او)
- biz (ما)
- siz (شما)
- onlar (آن‌ها)
همانطور که مشاهده کردید، در زبان ترکی استانبولی، ضمایر جداگانه برای مونث و مذکر وجود ندارد، درست مثل زبان فارسی.
در جدول زیر، همه ضمایر فاعلی و مفعولی در زبان ترکی استانبولی را برای‌تان آورده‌ایم.
| ضمیر مفعولی | ضمیر فاعلی | شخص |
| beni | ben | اول شخص مفرد |
| seni | sen | دوم شخص مفرد |
| onu | o | سوم شخص مفرد |
| bizi | biz | اول شخص جمع |
| sizi | siz | دوم شخص جمع |
| onlari | onlar | سوم شخص جمع |
کاربرد این ضمایر را در جمله مشاهده کنید:
Ben yorgunum (من خسته‌ام)
Sen yorgunsun. (تو خسته‌ای)
O yorgun(dur). (او خسته است)
Biz yorgunuz (ما خسته‌ایم)
Siz yorgunsunuz (تو خسته‌ای)
Onlar yorgun(dur). (آن‌ها خسته‌اند)
ضمایر ملکی در زبان ترکی استانبولی
در زبان ترکی استانبولی، بر خلاف زبان انگلیسی، هیچ تفاوتی بین ضمیر ملکی و صفت ملکی وجود ندارد. به عبارت ساده، برای هر دو یک ضمیر واحد وجود دارد.
benim (my/mine)
senin (your/yours)
onun (his/her(s)/its)
bizim (our/ours)
sizin (your/yours)
onların (their/theirs)
به مثال‌های زیر توجه کنید:
Ahmet benim arkadaşım (احمد دوست من است)
O gömlek benim (آن لباس متعلق به من است)
یادتان باشد اسم‌های که بعد از ضمیر ملکی می‌آیند باید ضمیر پسوند داشته باشند. برای مثال،در زبان ترکی استانبولی، kitap به معنای کتاب است و telefon یعنی تلفن. اگر بخواهیم این دو اسم را با ضمیر ملکی بیاوریم، باید طبق مثال‌های زیر عمل کنید:
Benim kitabım (کتابم)
Senin telefonun (تلفن تو)
در این دو مورد، می‌توانید ضمایر ملکی Benim و Senin را حذف کنید و به ضمایر متصل اکتفا کنید.
در جدول زیر، ضمایر ملکی ترکی استانبولی را برای‌تان آورده‌ایم:
| ضمایر ملکی پسوند | ضمیر ملکی | شخص |
| -ım/im/um/üm | Benim | اول شخص مفرد |
| -ın/in/un/ün | Senin | دوم شخص مفرد |
| -ı/i/u/ü | Onun | سوم شخص مفرد |
| –ımız/imiz/umuz/ümüz | Bizim | اول شخص جمع |
| -ınız/iniz/unuz/ünüz | Sizin | دوم شخص جمع |
| -ı/i/u/ü | Onların | سوم شخص جمع |
ضمایر انعکاسی در زبان ترکی استانبولی
وقتی فاعل و مفعول جمله یک شخص است، به سراغ ضمایر انعکاسی می‌رویم. در زبان ترکی استانبولی، واژۀ kendi (خود) را با ضمایر ملکی پسوند همراه می‌کنند و ضمیر انعکاسی را می‌سازند. به جدول زیر توجه کنید:
| ضمیر انعکاسی | ضمایر ملکی پسوند | شخض |
| Kendim (خودم) | -ım/im/um/üm | اول شخص مفرد |
| Kendin (خودت) | -ın/in/un/ün | دوم شخص مفرد |
| Kendi/Kendisi (خودش) | -ı/i/u/ü | سوم شخص مفرد |
| Kendimiz (خودمان) | -ımız/imiz/umuz/ümüz | اول شخص جمع |
| Kendiniz (خودتان) | -ınız/iniz/unuz/ünüz | دوم شخص جمع |
| Kendileri (خودشان) | -ı/i/u/ü | سوم شخص جمع |
به کاربرد ضمایر انعکاسی در جمله‌های زیر دقت کنید:
Ben keki kendim yedim. (خودم کیک را خوردم)
Kendi elleriyle kedimi katletmiş. (او گربه‌ام را با دستان خودش کشت)
Annemin kendi psikolojik problemleri var. (مادرم مشکلات روانی مختص به خودش را دارد)
Yusuf, Kemal’i kendi problemleriyle baş başa bırakmalı. (یوسف باید کمال را با مشکلات خودش تنها بگذارد)
سخن آخر
تا به این‌جا، با انواع ضمایر شخصی در زبان ترکی استانبولی آشنا شدید: ضمایر فاعلی، ضمایر مفعولی، ضمایر انعکاسی و ضمایر ملکی. در زبان ترکی استانبولی، ضمایر پسوند درست مثل ضمایر متصل در زبان فارسی عمل می‌کنند و منظور را می‌رسانند. با تمرین و تکرار، می‌توانید ضمایر شخصی در زبان ترکی استانبولی را یاد بگیرید و هنگام نوشتن و صحبت کردن به زبان ترکی استانبولی از آن‌ها استفاده کنید.
منابع