جمله امری در زبان ترکی استانبولی با مثال
وجه امری در زبان ترکی استانبولی همان کارکرد وجه امری در زبان فارسی را دارد. برای بیان درخواست، دستورالعمل و مواردی از این دست میتوانید از وجه امری استفاده کنید. اما ساختار جمله امری در زبان ترکی استانبولی چگونه است؟ کاربرد آن در زبان ترکی چیست؟ در این مطلب، هر آنچه باید در مورد جمله امری در زبان ترکی استانبولی بدانید برایتان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
جمله امری در زبان ترکی استانبولی چیست؟
جمله امری یا Emir kipi در زبان ترکی استانبولی برای بیان دستور یا دستورالعمل به کار میرود. دستور دادن در زبان ترکی استانبولی Emir vermek است. از این ساختار برای دوم شخص استفاده میشود.
در جدول زیر، نمونههایی از جمله امری در زبان ترکی استانبولی برایتان گفتهایم.
وارد اتاق شو | Odaya gir |
لطفاً وارد اتاق شو | Lütfen odaya giriniz (siz) |
لطفاً وارد اتاق شو | Lütfen odaya girin |
چگونه جمله امری ترکی استانبولی بنویسیم؟
برای ساختن فعل یا جمله امری در زبان ترکی استانبولی، در قدم اول، باید ریشه فعل را پیدا کنید و پسوند mek یا mak را از آن حذف کنید.
به مثال زیر توجه کنید.
فعل امری ترکی استانبولی | معنی | مصدر فعل |
Yaz | نوشتن | Yazmak |
البته همیشه این طور نیست که با حذف پسوند، بتوانید فعل امری بسازید. وقتی ریشه فعل را استخراج میکنید، بعد از آن، باید پسوند مناسب را به آن اضافه کنید.
به طور کلی، پسوندها نقش مهمی در دستور زبان ترکی استانبولی دارند. وقتی جمله امری میسازید، باید با توجه به فاعل جمله، پسوند مناسب را به آن اضافه کنید. در جدول زیر، از پسوندهای فعل امری در زبان ترکی استانبولی برایتان گفتهایم.
پسوند دوم شخص مفرد | |
-in/-ın | پسوند دوم شخص جمع |
-sin/-sın | پسوند سوم شخص مفرد |
-sinler/-sınlar | پسوند سوم شخص جمع |
هنگام انتخاب پسوند برای فعل امری ترکی استانبولی، باید به حروف صدادار و حروف بی صدا نیز توجه داشته باشید. در ادامه، برخی از این نمونهها را برایتان گفتهایم.
Yazın | Yazmak |
Okuyun | Okumak |
جمله امری مودبانه و رسمی در زبان ترکی استانبولی
برای ساختن جمله امری مودبانه یا رسمی در زبان ترکی استانبولی، میتوانید به شیوه زیر عمل کنید:
لطفاً بنشینید | Buyur, otur. |
لطفاً داخل بیایید. | Buyurun, içeriye girin. |
در این جملهها، میتوانید از Lütfen نیز استفاده کنید. کافی است این کلمه را در ابتدا یا انتهای جمله امری قرار دهید.
به جملههای زیر توجه کنید.
لطفا به من کمک کنید. | Lütfen bana yardım et. |
به من کمک کنید لطفاً. | Bana yardım et, lütfen. |
جمله های امری منفی در زبان ترکی استانبولی
در دستور زبان ترکی استانبولی، میتوانید با افزودن پسوندهای me یا ma به ریشه فعل، جمله امری منفی بسازید. به جملههای زیر توجه کنید.
معنی | فعل امری منفی | مصدر فعل |
ننویس | Yazma | Yazmak |
نخوان | Okuma | Okumak |
برای اینکه فعل امری منفی را به شیوه مودبانه بیان کنید، کافی است lütfen را به جمله امری اضافه کنید.
به مثالهای زیر توجه کنید:
لطفاً ننویسید. | Lütfen yazma. |
نخوانید لطفاً. | Okuma, lütfen. |
جمله امری ترکی استانبولی برای موقعیت های مختلف
ساختار امری در زبان ترکی استانبولی در موقعیتهای مختلف به کار میرود. در جدول زیر از کاربرد جمله امری در موقعیتهای گوناگون برایتان گفتهایم.
در را ببند! بگذار منتظر بمانند! | Kapıyı kapatın! Beklesinler. | دستور دادن |
از سر راهم کنار برو! | Yolumdan çekilin! | تقاضا کردن |
لطفاً کتاب را کنار بگذار و گوش بده. | Kitabını bırak ve dinle lütfen. | درخواست کردن |
عجله نکن و ببین چه اتفاقی افتاده است. | Bence acele etme ve olacakları izle. | نصیحت کردن |
چرا به من کمک نمیکنی | Sen bana yardım etsene. | پیشنهاد کردن |
مراقب باش چه چیزی را ارزو میکنی | Ne dilediğine dikkat et. | هشدار دادن |
دوزی دو بار قرصها را با غذا بخور. | İlacı günde iki kez yemekle birlikte alın. | دستورالعمل دادن |
پیش از رفتن، مطمئن شود که همه چراغها خاموش هستند. | Ayrılmadan önce ışıkları kapattığınızdan emin olun. | یادآوری کردن |
هر وقت خواستی به من زنگ بزن. | Ne zaman isterseniz arayın. | دعوت کردن |
بیا داخل | İçeri gel. | اجازه دادن |
برو و به او بگو، اگر میخواهی. | Hadi ona söyle istiyorsan. | پذیرفتن |
تعطیلات خوبی داشته باشید. | İyi tatiller! | آرزو کردن |
جرأت نداری یک کلمه دیگر حرف بزنی. | Sakın tek bir kelime daha etme! | تهدید کردن |
به حیوانات غذا نده | Hayvanları beslemeyiniz. | منع کردن |
به کاربرد واژه «almost» در جمله آخر توجه کنید. | Ve son cümledeki “neredeyse” sözcüğüne dikkat çeker. | متون دانشگاهی |
به همسایهات عشق بورز. | Komşunu sev. | متون مقدس |
سخن آخر
جمله امری بخش مهمی از دستور زبان ترکی استانبولی را به خودش اختصاص میدهد. برای اینکه بتوانید به زبان ترکی استانبولی بنویسید و صحبت کنید، باید ساختار امری را در زبان ترکی استانبولی بشناسید. همانطور که مشاهده کردید، کافی است ریشه فعل را بیابید و پسوند مناسب را به آن اضافه کنید. جمله امری در زبان ترکی استانبولی شکل رسمی و غیررسمی دارد. بنابراین برای اینکه بتونید در موقعیتهای رسمی و غیررسمی، به درستی صحبت کنید، باید شکل رسمی و غیررسمی آن را بشناسید.