دو‌زبانگی چیست؟

بسته به جغرافیای محل زندگی هر شخص، دوزبانگی معنای مشخصی پیدا می‌کند. برای مثال، دوزبانگی می‌تواند یک چیز عادی باشد، استعداد خاصی باشد که فقط عده مشخصی آن را دارند یا اینکه حاکی از هویت اشخاص است. به طور کلی، دوزبانگی یعنی توانایی صحبت کردن به دو زبان متفاوت. اما تعریف مفهوم دوزبانگی فقط محدود به این توضیح نمی‌شود، بلکه توضیحات دیگری را نیز در بر می‌گیرد. از دیدگاه روانشناسی، جامعه شناسی و غیره می‌توان به مقهوم دوزبانگی پرداخت.  در این مطلب، هرآنچه باید در مورد دوزبانگی بدانید برای‌تان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.

مفهوم دوزبانگی چیست؟

ممکن است دوزبانگی، از دیدگاه هر شخص، معنای متفاوتی داشته باشد. برای مثال، برخی از اشخاص دوزبانگی را توانایی شخص برای برقراری ارتباط به دو زبان می‌دانند. این دوزبانگی لزوماً از ابتدای کودکی آغاز نمی‌شود، بلکه ممکن است شخصی در سن 40 سالگی به زبانی مسلط شود و از زبان جدید برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده کند. البته برخی دیگر نیز به تسلط کامل نمی‌رسند و از همان میزان دانشی که کسب کرده‌اند برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. بنابراین دوزبانگی برچسبی نسبی است و میزان آن در هر شخصی فرق می‌کند.

زبان‌ جسمی بی‌جان نیست که بتوانید آن را یک بار فرا بگیرید و در جایی از ذهن‌تان ذخیره کنید. زبان جان دار است، ذهن و تصورات ما را تسخیر می‌کنید و حتی واقعیت ما را تعریف می‌کند: زبان، احساس و هویت جدا از یکدیگر نیستند، بلکه پیوند محکمی با یکدیگر دارند. اجازه دهید در این باره بیشتر صحبت کنیم تا این مفهوم برای‌تان روشن شود. تصور کنید شخصی در دوران کودکی زبان فارسی را یاد گرفته باشد و بتواند به این زبان صحبت کند، اما وقتی از ایران خارج می‌شود، سال‌های متمادی هیچ ارتباطی با ایرانیان و فرهنگ ایرانی نداشته باشد، بالطبع، به مرور زمان، این زبان در ذهنش کم‌رنگ خواهد شد و دیگر نمی‌تواند عواطف و احساساتش را به زبان فارسی بیان کند. این مسئله در مورد هر زبان صدق می‌کند. زمانی می‌توانیم بگوییم شخصی دو زبانه است که بتوانید بدون تردید و محدودیت، احساسات و افکارش را به هر دو زبان بیان کند.

به طور کلی، زمانی می‌توانیم بگوییم شخصی دو زبانه است که بتواند بدون سعی و تلاش، از هر دو زبان استفاده کند.

ساختار ذهن اشخاص دو زبانه چگونه است؟

زبان اولین ابزار ما برای برقراری ارتباط با جهان است. در واقع، زبان است که ما را به جهان بیرون متصل می‌کند. نوزادی که تازه متولد شده است با نفس‌های عمیقی که می‌کشد و با گریه‌هایی که می‌کند خودش را بیان می‌کند و دیگران را از شرایط خودش مطلع می‌کند. براساس ایده گرامر جهانی چامسکی، در دوران نوزادی نیز، واژگان و دستور زبان وجود دارد که بر ارتباط نوزاد با جهان بیرون تأثیر می‌گذارد.

تا سال‌های متمادی، بسیاری از زبان‌شناسان دوزبانگی را منفی تلقی می‌کردند. آن‌ها معتقد بودند که یادگیری دو زبان، به خصوص در دوران کودکی، موجب سردرگمی می‌شود. اما در سال 1962، پژوهشی انجام شد که حاکی از وجود ارتباط میان هوش و زبان بود. این پژوهش دیدگاه مربوط به دوزبانگی را تغییر داد. طبق این پژوهش، اشخاص دوزبانه آگاهی فرازبانی بیشتری داشتند، یعنی توانایی‌شان در حل مسائل غیرمرتبط به زبان، مانند ریاضیات، بسیار بالاتر است.  

دو زبانگی مزایای شناختی بسیار زیادی برای اشخاص دارد و بر ساختار و عملکرد ذهن تأثیر بسیار زیادی می‌گذارد. انعطاف پذیری شناحتی به خلاقیت مربوط می‌شود و این ویژگی در اشخاص دوزبانه بسیار پررنگ است.

یادگیری زبان جدید و زندگی کردن در لحظه

در دنیای امروز، روانشناسان بسیاری سعی می‌کنند «زندگی کردن در لحظه» را به مراجعان‌شان بیاموزند. در واقع، زندگی کردن در لحظه تأثیر بسیار مهمی بر سلامت روان اشخاص می‌گذارد و یادگیری زبان جدید به آنان کمک می‌کند تا بتوانند در لحظه زندگی کنند. یادگیری زبان جدید درست مثل یک ورزش برای ذهن است و به طرز شگفت انگیزی، سبب تحریک تشکیل ارتباطات عصبی جدید در مغز انسان می‌شود.

برخی از پژوهشگران معتقدند که یادگیری زبان بر زندگی و شخصیت اشخاص تأثیر می‌گذارد و سبب افزایش خلاقیت، اعتماد به نفس و حتی تاب‌آوری‌شان می‌شود. در این مسئله که یادگیری زبان جدید سبب تغییر اشخاص می‌شود هیچ شکی نیست، بنابراین بهتر است از همین امروز، یادگیری زبان جدیدی را آغاز شوید و تأثیر شگفت انگیز آن را بر زندگی روزمره، توانایی ذهن و سلامت روان‌تان ببینید.

سخن آخر

تا به اینجا متوجه شدید دوزبانگی چیست و یادگیری زبان جدید چه تأثیری بر زندگی و روان انسان می‌گذارد. زمانی می‌توانیم بگوییم شخصی دوزبانه است که بتواند بدون مکث، احساسات و افکارش را به هر دو زبان بیان کنید. این دوزبانگی می‌تواند از دوران کودکی و حتی دوران بزرگسالی آغاز شود. اشخاص دوزبانه توانایی بالایی در حل مسائل دارند و در بسیاری از موارد، خلاق‌تر از دیگر اشخاص هستند. در هر دوره از زندگی، یادگیری زبان جدید می‌تواند بر ساختار مغز اشخاص نیز تأثیر بگذارد و باعث ایجاد ارتباطات عصبی جدید در ذهن اشخاص شود. کافی است یادگیری زبان جدید را شروع کنید و مسیر درست را در پیش بگیرید تا به مرور زمان، متوجه تأثیر دوزبانگی بر ذهن، روان و زندگی‌تان بشوید.